Algemeen
In veel gevallen is de arbeidsovereenkomst van een beginnend advocaat-stagiaire de eerste ‘echte’ arbeidsovereenkomst die hij ondertekent. Over het algemeen wordt niet intensief onderhandeld over dit eerste contract; kantoren hanteren standaardvoorwaarden en wekken de indruk dat onderhandelen niet tot de mogelijkheden behoort. Toch is de arbeidsovereenkomst een belangrijk document dat tevoorschijn wordt getoverd als de samenwerking minder goed verloopt dan gehoopt. Ook als je besluit om niet over de voorwaarden te onderhandelen, is het goed om je bewust te zijn van de gevolgen van de voorwaarden in je arbeidsovereenkomst. Wees overigens niet bang om te onderhandelen; je nieuwe kantoor verwacht in beginsel van je dat je in je nieuwe baan kritisch zal zijn op de voorwaarden van een contract.
De raad van de Orde van Advocaten Amsterdam beoordeelt de conceptarbeidsovereenkomsten van alle nieuwe advocaat-stagiaires binnen het arrondissement van de rechtbank Amsterdam. Hierbij hanteert de raad van de Orde van Advocaten Amsterdam de Richtlijn Arbeidsvoorwaarden als handleiding. De Richtlijn Arbeidsvoorwaarden is opgesteld door de Nederlandse Orde van Advocaten en Stichting Jonge Balie Nederland en fungeert als handleiding voor de verhouding tussen advocaat-stagiaires, patroons en overige kantoorgenoten. De Nederlandse Orde van Advocaten en Stichting Jonge Balie Nederland hebben ook een model arbeidsovereenkomst opgesteld waarmee je je (concept)arbeidsovereenkomst kunt vergelijken.
Hieronder hebben wij een aantal specifieke punten op een rij gezet waarop je zou moeten letten bij het beoordelen van je arbeidsovereenkomst als advocaat-stagiaire.
Duur arbeidsovereenkomst
De arbeidsovereenkomst kan worden aangegaan voor:
- onbepaalde tijd zonder proeftijd;
- voor bepaalde tijd zonder proeftijd, voor de duur van de advocaat-stage; of
- voor bepaalde tijd zonder proeftijd, voor de duur van drie jaar en één maand vanaf de datum van beëdiging, mits de beroepsopleiding advocaten start binnen drie maanden na datum van beëdiging.
Concurrentie- en relatiebeding
Het is niet toegestaan om een concurrentiebeding op te nemen in de arbeidsovereenkomst van een advocaat-stagiaire. Een relatiebeding is wel toegestaan, mits:
- het beperkt is in tijd, te weten tot maximaal één jaar na afloop van de arbeidsovereenkomst; en
- de advocaat-stagiaire niet onredelijk wordt beperkt in zijn verdere mogelijkheden om het beroep van advocaat uit te oefenen.
Studiekostenbeding
Als advocaat-stagiaire volg je de Beroepsopleiding Advocaten, in een aantal gevallen (deels) via de Law Firm School of een andere geaccrediteerde instelling. Hiervoor maken advocatenkantoren kosten. Om die reden nemen sommige kantoren een studiekostenbeding op in hun standaardarbeidsovereenkomst dat erop neerkomt dat de advocaat-stagiaire (een deel van) de studiekosten moet terugbetalen wanneer hij het kantoor binnen een bepaalde tijd verlaat. Houd er rekening mee dat een dergelijk beding een grote belemmering kan zijn wanneer je het niet naar je zin hebt en je je kantoor tijdens of kort na je advocaat-stage zou willen verlaten.
Geschillenregeling
In de arbeidsovereenkomst moet verplicht een geschillenregeling worden opgenomen waarin de raad van de orde is aangewezen als bindende geschilbeslechter ten aanzien van de uitleg van de arbeidsovereenkomst voor zover de advocaat-stage betreft.
(Kern)bedingen in personeelshandboek
Het is niet toegestaan om een concurrentiebeding op te nemen in de arbeidsovereenkomst van een advocaat-stagiaire. Een relatiebeding is wel toegestaan, mits:
- het beperkt is in tijd, te weten tot maximaal één jaar na afloop van de arbeidsovereenkomst; en
- de advocaat-stagiaire niet onredelijk wordt beperkt in zijn verdere mogelijkheden om het beroep van advocaat uit te oefenen.
Checklist best practice patroons
Ten slotte wijzen we je graag op de Checklist best practice patroons. Dit document is geschreven voor patroons om te beoordelen of hij voldoende begeleiding biedt aan zijn advocaat-stagiaire. Het geeft een idee van de begeleiding die jij van je patroon mag verwachten.